Başkanlık Sistemi Nedir?

Başkanlık sistemi, tek bir kişi tarafından devletin yönetilmesine verilen isimdir.

Günümüzde Amerika gibi köklü ülkeler, Başkanlık sistemiyle yönetilmektedir.

Bir başkanın görev süresi ülkeden ülkeye değişmektedir. Genellikle 4-6 yıl arası değişir. Bu süreçten sonra yeni bir başkan adayı ortaya çıkar ve halk sandıklara gidip, oylamalar ile yeni başkanı seçerler.

Ülkemizde son dönemlerde Başkanlık Sistemi ülke gündeminde geniş yer tutmaktadır. Başbakan ve Cumhurbaşkanını kapsayan, bu alanda tek kişinin birleştiği bir sistem olarak görülmektedir. Amerika’nın yanı sıra Brezilya, Meksika gibi ülkeler de başkanlık sistemiyle yönetilmektedir. Yürütmenin nasıl ve ne şekilde seçildiği, bu alanda en tanımlayıcı cümle olarak göze çarpmaktadır.

Başkanlık sistemi, genel olarak aşağıda sıralanan özellikleri taşımaktadır:

– Başkanlık süreci sabittir. Kurgulanan tarihlerde gerçekleşir. Herhangi bir güvensizlik oyu oluşursa hükümet düşmez. Bazı ülkeler, yasaların çiğnenmesi durumunda meclis üyelerinin oylamaları ile beraber tekrardan sandığa gitme kararı alabilir.

– Kabine üyeleri başkan ile beraber çalışmaktadır. Bu yüzden bakanlar kurulu için önerilen adaylar, hakimler tamamen yasama organı tarafından onaylı olması gerekmektedir.

– Devlet başkanı ordu ve yürütme kurallarını yönetebilmektedir.

– Hakimleri fesh etme veya emir verme yetkisi yoktur.

– Bazı suçlardan dolayı hüküm giymiş olan suçluları devlet başkanı affedebilir.

– Başkanlık sistemi sürecinde tamamen halk oylaması söz konusu olur.

– Yürütme organı tek kişiden meydana gelmektedir ve yasama güvenine dayanmamaktadır.

Ülkemizin yakın zamanda Başkanlık sistemine geçiş yapması için referanduma gitmesi bekleniyor. Sadece başkanlık sistemi için değil, “başkanlık”ı da içerisine alan genel olarak bir anayasa değişikliği gündemdedir.

Referandumda evet oyu çıkarsa, Başkanlık sistemi için tekrar bir seçim yapılacak ve seçilen başkan görevine başlayacaktır.

Başkanlık sistemiyle yönetilen ülkeler: (Tam liste)

– Afganistan
– Amerika Birleşik Devletleri
– Arjantin
– Azerbaycan
– Beyaz Rusya (Belarus)
– Bolivya
– Brezilya
– Dominik Cumhuriyeti
– Endonezya
– Ekvador
– El Salvador
– Filipinler
– Guatemala
– Güney Kore
– Haiti
– Honduras
– İran
– Kazakistan
– Kenya
– Kolombiya
– Kosta Rika
– Liberya
– Meksika
– Nikaragua
– Nijerya
– Panama
– Paraguay
– Peru
– Sierra Leone
– Sudan
– Surinam
– Şili
– Tanzanya
– Türkmenistan
– Uganda
– Uruguay
– Venezuela
– Zambiya